Vrouwenstemmen aan touwtjes…?

Feit één: vrouw schrijft boek met aandachtstrekkende titel. Feit twee: het boek krijgt een enorme bekendheid, alhoewel dit niet de initiële bedoeling van de auteur was. Feit drie: nog voor het boek in het Engels vertaald en gedrukt zal worden, verschijnt een gepeperd artikel, geschreven door een andere vrouw. Feit vier: dit artikel geeft advies aan vrouwen en breekt het boek volledig af. Een mogelijk vijfde feit: nog andere opiniestukken zullen volgen.

Het gaat hier over het boek ‘Moi, les hommes, je les déteste‘ (vrij vertaald als ‘Mannen, ik veracht ze’) door Pauline Harmange en alle reacties die het losweekt. Een discussie over feminisme, wat het is en wat het niet is, wordt geopend. Vreemd genoeg geen enkel opiniestuk van de hand van een man…

Wat er hier gebeurt is te vergelijken met een toneelstuk bezoeken: u ziet act na act telkens twee of meerdere vrouwen die geen overstemming bereiken. Herhaaldelijk gaan ze met elkaar in de clinch, het ene na het andere argument aanhalende. Bij het verlaten van de zaal denkt u: ‘Die vrouwen komen écht nooit overeen.‘ rolt eens met uw ogen en slaakt een zucht. Wat u niet gezien hebt – en niet mag zien? – zijn de beslissingen en handelingen van degenen die de touwtjes in handen hebben – achter het gordijn en achter het podium opererende. Wie heeft de vrouwen uitgekozen voor deze rollen? Wie zet ze juist nu op het podium? Wie geeft ze enkel spreektijd als ze ruzie met elkaar maken? Wie heeft er baat bij om vrouwen telkens ruziemakend, specifiek over feminisme, te laten verschijnen?

Ode aan Layne Redmond, ‘moeder van de drum’

In memoriam, Layne Redmond, ‘mother of the drum’

Vandaag, 19 augustus, viert deze blog Layne Redmond, ‘grand dame’ van het herstorisch drummen, componiste, auteur, handdrumexpert en drumleerkracht. Het was zij die de poort tot de vrouwgeschiedenis alsook de passie en de spiritualiteit van het drummen heropende. Tot op de dag van vandaag her-inner-ert zij vrouwen aan de oorsprong van ritme en muziek: het resoneren op het pulserende hart- en bloedritme van onze moeder als embryo.

Layne Redmond met één van door haar ontworpen tamboerijnen, gelanceerd door Remo.

De Amerikaanse Layne Redmond (19 augustus 1952 – 28 oktober 2013) raakte als kind gefascineerd door drumster Karen Carpenter, doch haar familie weerhield haar van ontwikkeling van deze passie. Na haar opleiding tot kunstenares vestigde ze zich in New York. Via lessen bij Glen Velez kwam ze in contact met de handdrum. Na een paar jaar richtte zij haar eigen vrouwengroep op, genaamd ‘The Mob Angels’. Hun doel was rituele liederen in de kijker te zetten. Tegelijkertijd verdiepte Layne zich in de geschiedenis van de drum. Ze ontdekte dat de handdrum werd uitgevonden en bespeeld door vrouwen. Redmond verzamelde de fragmenten van deze herstorische geschiedenis, ging de effecten van het drummen op ons lichaam na en bezocht musea over de hele wereld. Het resultaat bundelde ze in het boek, ondertussen een klassieker, met de titel ‘When the drummers were women: a spiritual history of rythm’.

De bestseller ‘En de vrouwen waren drummers’, door auteur en experte Layne Redmond.

Het in 1997 uitgegeven werk is ondertussen vertaald in ondermeer het Nederlands, Duits en Italiaans. Hierop volgden de documentaires ‘When the drummers were women’ en ‘A sense of time’.

Layne (her)opende de deur naar dit kostbare en door mannen onderdrukte erfgoed. Ze maakte de drum nog bekender door zowel groepslessen als een educatief leerpakket te lanceren. Daarnaast componeerde ze een reeks albums waar ze de nadruk steeds meer op spiritualiteit legde. ‘Drum!’, het toonaangevende tijdschrift, nam haar als enige vrouw op in haar lijst van de 53 toonaangevende drummers van de jaren ’90. Een festival of conferentie over drummen zonder Layne Redmond werd onbestaande. Remo, ontwerper en verdeler van muziekinstrumenten, benaderde haar met het idee een handrumserie te construeren. Layne stelde haar voorwaarden en lanceerde een paar maanden later de ‘Signature’-reeks: drie tamboerijnen met het kenmerkende lotussymbool. Zij was de eerste drummer en vrouw die op deze manier een handdrumserie uitbracht.

Door de deur die Layne openzette, wandelden vrouwen die ondertussen gerenommeerde artiesten en lesgeefsters zijn geworden in het wereldwijde circuit van drummuziek: Christine Stevens, Marla Leigh Goldstein, Alessandra Belloni en Miranda Rondeau. Deze laatste draagt actief het erfgoed van Layne verder uit, haar eigen accenten in de verf zettende.

In memoriam, Layne Redmond, ‘mother of the drum’

‘Untouchable’: het topje van de ijsberg

‘Untouchable’ zet de aanloop naar het proces tegen filmproducent Harvey Weinstein over  seksueel misbruik van vrouwen centraal. Weinstein misbruikte vrouwen seksueel waar hij kon en kon rekenen op patriarchale beschermingsmechanismen: hempathy*, geld, macht en invloed hebbende én zwijgcontracten met enkele vrouwen, hun stem smorende.  Dit pakket aan misbruik en vrouwenhaat kon doorgaan omdat hij ‘onaantastbaar’ werd geacht….

De documentaire zet eerst de spot op Weinstein: zijn carrièreopbouw in de filmwereld en het groeiend succes van het bedrijf Miramax. De getuigenissen van enkele vrouwen die durven hun verhaal te doen, ex-medewerkers en journalisten komen tussendoor aan bod. De aanloop naar het verzamelen van getuigenissen, de vrouwen die uiteindelijk een gezamelijke klacht indienen op juridisch niveau en de mediahype vormen het laatste stuk. Zowel de opbouw van de documentaire als de samenstelling belichaamt de Amerikaanse normen en uit zich sensatiegericht.  In de laatste scène geeft een journaliste treffend, doch enigszins kort weer dat ‘Untouchable’ slecht het topje van de ijsberg is: mannen die vrouwen betasten, verkrachten en hiermee wegkomen. Deze mannen weten dat hun man-zijn de stem van de vrouw wegveegt met de etiketten ‘gestoord’, ‘gek’ en ‘ze heeft het zelf gezocht’. Deze labels alsook de internalisering van vrouwhatende normen, is de zuurstof die we elke dag inademen. De onderliggende mechanismen van deze realiteit komen niet aan bod terwijl het net deze die aantonen hoe Weinstein jarenlang zijn gang kon gaan.

De documentaire toont de moed van deze vrouwen om voor camera hun verhaal te doen, de reacties en machtsmechanismen van het ex-personeel van Miramax en het juridische systeem, gebaseerd op een ‘bewijscultuur’. Het nog maar aanraken van de onderliggende factoren bleef weg – ook een opgelegd stilzwijgen?

*hempathy: een samentrekking van woorden ‘hem’ (bedoelende ‘man’) en ’empathie’ (= medeleven voelen) om het mechanisme te duiden dat o.m. verklaart waarom mannen die vrouwen verkrachten vrijuit gaan of slechts een lichte straf krijgen: de aangeleerde en enorme hoeveelheid empathie en sympathie een man ontvangt bij o.a. een beschuldiging van vrouwenhaat door hem – gaande van elke vorm van geweld op vrouwen tot het vermoorden van vrouwen. Het verklaart de backlash die vrouwen over zich heen krijgen bij het (durven) spreken over of aangifte doen van dat geweld. Kortweg: de man gaat door voor ‘onschendbaar’, de vrouw als ‘gestoord’ en ‘ziekelijke opzet van aandacht willen trekken’. Dit mechanisme duwt vrouwen in een tweede traumatisatiespiraal: de sociale verkrachting, het vermoorden van haar stem. De patriarchale ideeën dat een vrouwenlichaam dient ter lustobject voor een man, dat vrouwen per definitie verkrachting uitlokken (en dus enkel zij schuldig zijn) en je als man vooral geen vrouw moet respecteren, laat staan gehoorzamen, liggen aan de basis hiervan – de man treft in deze brainwashing geen enkele blaam en kan vrouwen woordelijk, fysiek en mentaal blijven verkrachten daar het geweld genormaliseerd en gemaskeerd blijft.  (definitie ontleend aan ‘Down girl: the logic of misogyny’ door Kate Manne)

‘Dames van de barok’ kritisch bekeken

In het Museum voor Schone Kunsten te Gent gaat vanaf 20 oktober 2018 tot 20 januari 2019 de tentoonstelling ‘Dames van de barok’ door. De tentoonstelling zet Italiaanse kunstenaressen van de 16e en 17e eeuw centraal. Slaagt de expositie erin om de kracht van deze vrouwen centraal te zetten? Komt dit zo over bij de bezoeker?

Acht kunstenaressen worden als het ware ‘vanonder het stof’ gehaald en in het middelpunt van de belangstelling geplaatst in de expositie ‘Dames van de barok’. Een kritische reflectie toont ons dat de tentoonstelling geslaagd is in het tonen van de majestueuze werken van deze artiestes: schilderij na schilderij aanschouwen we hun creativiteit en verbeeldingskracht alsook hun inventiviteit. De tentoonstelling staat echter onvoldoende stil bij de voorstelling van de kunstenaressen – over de omschrijving waarin zij en hun prestaties worden neergezet is allesbehalve gereflecteerd. Een aantal voorbeelden:

-Lavinia Fontana (1552-1614) krijgt de omschrijving mee: ‘aan wie ze 11 kinderen zou schenken‘. Dit is een patriarchale omschrijving: dit geeft letterlijk weer dat een vrouw een man kinderen als cadeau geeft. Is dit manier om de levensbarende capaciteit van een vrouw respectvol te omschrijven?

Artimesia Gentileschi (1593-1652): bij een zelfportret luid de tekst ‘ze is reeds de 40 voorbij doch ze heeft haar verleidelijke charme behouden, ook al is haar gelaat wat voller geworden‘. Deze bewoording geeft duidelijk blijk van een seksistische norm op haar (en vrouwen): slank, jeugdig en verleidelijk zijn. Deze subjectieve omschrijving geeft de bezoeker de norm mee ‘éénmaal 40 jaar is het moeilijk als vrouw aantrekkelijk te blijven want uw en haar aantrekkelijkheid weerspiegelen uw waarde.’ Tiens, draaide de expositie niet om de talenten van de vrouwen?

-Elisabetta Sirani (1638-665): uit haar omschrijving blijkt dat ze via een mirakel ter wereld is gekomen, de tekst luidt ‘dochter van ‘Giovanni Andrea Sirani‘. Vreemd dat hier elke kennis van biologie ontbreekt: een kind wordt uit het samengaan van een moeder en vader geboren, de moeder wordt hier weggewist uit het verhaal.

Deze drie punten tonen duidelijk het ontbreken van reflectie over de patriarchale tekstschrijving van geschiedenis aan. Zal het Museum voor Schone Kunsten tot inzicht komen of een erbarmelijke en mogelijk onbedoeld seksistische, doch nog altijd seksistische, beschrijvingen blijven hanteren en hiermee de boodschap van de tentoonstelling zelf aan diggelen (blijven) slaan?

Copyright: Debby Van Linden

Reactie van het MSK – recht van antwoord:

‘Dag Debby, bedankt voor je kritische beschouwing. De keuze om de ‘vrouwelijkheid’ van de schilders niet al te sterk in de verf te zetten, was een bewuste beslissing door de curatoren. Deze kunstenaressen worden te vaak door een hedendaagse bril bekeken, en een feministische rol toebedeeld die niet steeds historisch correct is. De tentoonstelling wilde dit vermijden. Maar je opmerkingen bij de patriarchaal overkomende zaalteksten nemen we zeker ter harte. Het is een wake-up call om extra alert te zijn voor onbedoelde blinde vlekken bij onze auteurs. Bedankt dus voor je eerlijkheid!’

Vrouw op de eerste rij: Filmfestival Gent

Het Gentse Filmfestival (van 9 tot 19 oktober) biedt een aantal interessante films die het perspectief van (een) vrouw(en), het #MeToo-thema aankaarten en/of vrouwelijke rolmodellen naar voren schuiven.

Een overzicht:

Nome di donna:

De Italiaanse Nina (vertolkt door Christiana Capotondi), werkende als bejaardenverzorgster, krijgt te maken met seksuele intimidatie door haar baas. Ze botst op de zwijgcultuur binnen haar werkomgeving, doch gaat moedig voor rechtvaardigheid.

Mary Shelley

Mary (gespeeld door Elle Fanning), dochter van Mary Wollstonecraft en William Godwin, schrijft op tienerleeftijd in de negentiende eeuw tweemaal geschiedenis: ze pent ‘Frankenstein’ neer en zet zo science-fiction als genre op de kaart. De film toont het Matilda-effect, nl. een ongelijke en discriminerende houding naar eenzelfde werk, afhankelijk of de auteur een vrouw dan wel een man is. Shelley publiceert, net zoals veel vrouwen toen, als ‘oplossing’ onder anonieme auteursnaam. De buitenwereld aanziet het boek als komende van haar echtgenoot, Percy.

Becoming Astrid

‘Becoming Astrid’ toont ons het levensverhaal van Astrid Lindgren (door Alba August), een onafhankelijke vrouw die haar passie voor schrijven omzet in o.a. wat één der bekendste kinderfiguren zal worden, Pippi Langkous.

Carmen & Lola

Lesbische liefde kan niet in de patriarchale zigeunersamenleving waar Carmen (gespeeld door Rosy Rodriguez) in opgroeit. Hoe zal ze de verwachting van een huwelijk met een man en haar verliefdheid op Lola tegemoet gaan?

‘Vrouw aan de piano’: integer, krachtig werk over en aan de toetsen

‘Weer plezier beleven aan het piano spelen en steeds componistes blijven ontdekken, dàt hebben deze vrouwen mij gegeven’ verklaart Veerle Janssens als motiverende kracht voor haar ontdekkingstocht naar weggewist muzikaal talent. Zij brengt via haar persoonlijke zoektocht ‘vergeten’ componistes uit de negentiende en twintigste eeuw terug met ‘Vrouw aan de piano’. Geïnspireerd op ‘Das Jahr’ van componiste Fanny Mendelssohn verweeft Janssens haar onderzoek met een persoonlijke noot. Deze schrijfstijl was een bewuste keuze: ‘Ik heb getwijfeld en me afgevraagd hoe ver ik zou gaan in het weergeven van net die persoonlijke kant. Intussen merk ik echter enkel positieve reacties hierop te ontvangen.’

‘Vrouw aan de piano’ haalt, naast autobiografisch materiaal, ook de mechanismen aan van een mannenwereld die vrouwen en hun talenten toen, en nu nog steeds, wegwist. Het neergeschreven jaar van Veerle Janssens is een integer, gedurfd en onderbouwd werk dat je 350 pagina’s lang langs vrouwen mét toetskwaliteit voert: kortom, een aanrader!

‘Vrouw aan de piano’ is toe aan haar derde druk en werd uitgegeven bij Uitgeverij ‘Vrijdag’. Luister naar een  interview op Klara waarin Janssens vertelt over haar boek.

Wie is ze?

Veerle Janssens is Germaans filologe, echtgenote en moeder van Laura en Marieke. Ze werkte als redactrice voor achtereenvolgens ‘Het Nieuwsblad’, ‘De Standaard’ en ‘De Tijd’. Sinds begin 2016 verankert ze haar maatschappelijk engagement via een halftijdse tewerkstelling bij Ringland, een Antwerpse burgerbeweging die ijvert voor een evenwicht tussen mobiliteit en leefbaarheid. Bij het naderen van een halve eeuw levenswijsheid nam ze haar jeugdpassie, het pianospelen, weer op, leidend tot ‘Vrouw aan de piano’.

Meer informatie?

De auteur koppelt haar boek aan een informatieve website met hierop een overzicht van gebruikte literatuur en muziekstukken met vertolkte werken van de aangehaalde componistes. Tevens vind je hierop evenementen en lezingen waar ‘Vrouw aan de piano’ in het licht word geplaatst. Via de facebookpagina blijf je op de hoogte van het reilen en zeilen over en voorkomende uit het boek.

Copyright foto’s: alle illustraties zijn met toestemming van de auteur overgenomen van de website http://www.vrouwaandepiano.be

Het deksel van de beerput… en nu?

Elke vrouw heeft minstens éénmaal in haar leven seksueel geweld door een man ervaren. Doorheen de geschiedenis zijn er verschillende golven en golfjes geweest die dit thema op de agenda zetten. Sinds de sluwe bespeling van de media via en zijn gekozen slachtofferrol, zette Bart De Pauw een mediacircus in gang. Vlaanderen reageert, en hoe…

De feiten

Feit: wij leven in een patriarchale samenleving. Concreet gevolg: elke vrouw wordt, elke dag, hetzij psychisch hetzij mentaal hetzij lichamelijk, verkracht. Ja, élke dag. Elk reclamebord waarin een vrouwenlichaam als koopwaar wordt voorgesteld, elke seksueel misplaatste opmerking, elke ‘het is maar om te lachen’-opmerking van een man over het lichaam of de houding van een vrouw, elke vrouw die niet veilig is in haar eigen huis wegens een man die haar mishandeld, elke vrouw stapt ‘s avonds laat alert over straat, elke vrouw die uit de geschiedenisboeken gewist werd en word,… deze feiten hebben een naam: verkrachtingscultuur. De boodschap naar vrouwen luidt duidelijk: ‘u bent tweederangsburger, geen mens, uw leven hangt af van de goodwill van de man(nen) om u heen.’ Vrouwen die durven te spreken hierover, worden via allerlei tactieken het zwijgen opgelegd: sociale uitsluiting, uitlachen, ‘gek’ verklaard of… nogmaals verkracht. Wij groeien op in deze verkrachtingscultuur zoals een vis in het water zwemt, we vinden dat ‘normaal’. Tel de vrouwen die u kruist bij het halen van uw krant of op weg naar uw werk: elke vrouw wikt en weegt haar veiligheid in contact met u, omdat u man bent en zij weet dat ze gezien wordt als een seksobject. Vlaanderen, wat gaat u doen?

Vrouwen, soms met hulp van mannen, hebben deze nachtmerrie altijd al aangeklaagd, erover gesproken, acties gehouden,… doch de beerput bleef dicht. De mediagekte die Bart De Pauw veroorzaakte, bracht het onderwerp naar boven. Vrouwen durfden een zoveelste keer tegen het deksel van de beerput duwen, deze keer schoof het deksel echt opzij, net door de sluwe, tactische slachtofferrol van een aangeklaagde man. Vlaanderen, wat gaat u doen?

De keuze

Verandering kan enkel gebeuren als vrouwen, ten eerste, geloofd worden. De VRT gaf daar blijk van, een vooruitstrevende houding. Verandering kan enkel stand houden als mannen, zeker zij die invloed en macht hebben, een voorbeeld stellen in woorden en gedrag én die macht gaan delen tot afstaan. Vrouwen klagen de verkrachtingscultuur aan, beetje bij beetje en herhaaldelijk, u als man hebt de keuze dit ernstig te nemen.

Dus, nogmaals, Vlaanderen, wat gaat u doen? U daar, man, wat gaat u doen? Welk voorbeeld stelt u? Wat gaat u doen met het deksel van de beerput?

copyright: Debby Van Linden

‘Hidden figures’: ‘erased women’?

Katherine Johnson (1918), Dorothy Vaughan (1910-2008) en Mary Jackson (1921-2005): deze drie vrouwen staan centraal in de film ‘Hidden figures’. Johnson, uit de groep zwarte vrouwen onder leiding van Vaughan, neemt als wiskundig genie de berekeningen voor de trajectanalyses voor de eerste menselijke ruimtevlucht in mei 1961 op zich. Het meest bekend wordt ze als ze, op vraag van astronaut John Glenn de controleberekeningen van de computer aan de hand van haar eigen intelligentie en een rekenmachine nakijkt ter lancering van de orbitale vlucht om de aarde. Voor haar onmisbare prestaties kreeg ze de ‘Medal of Freedom’ uit handen van voormalig president Obama. In ‘Hidden figures’ wordt haar topbijdrage ruim naar voren geschoven.

Dorothy Vaughan schoof niet enkel Katherine naar voren, zelf was ze de eerste vrouwelijk Afro-amerikaanse leidinggevende bij de NASA. Haar groep bevatte bij aanvang enkel zwarte, vrouwelijk onderzoeksters. Ze stimuleerde elk teamlid en onderhandelde met andere afdelingen voor loonsverhoging en promotie voor elk al dan niet tijdelijk overgeplaatst groepslid. Zelf was ze de NASA-experte in de FORTRAN-materie, een computerprogrammeertaal. Jackson werkte als wiskundige in de groep van Vaughan. Als ze bij het team onder leiding van Kazimierz Czarnecki komt ter onderzoek naar de constructie van windtunnels, moedigt hij haar aan extra lessen te nemen en zo de titel van ingenieur te krijgen. Als zwarte vrouw heeft ze echter de toelating van haar stad nodig. Jackson verkreeg de toestemming van Hampton, vervoegde de ‘witte-mannen’ avondlessen, behaalde haar titel in 1958 en werd zo NASA’s eerste vrouwelijke, zwarte ingenieur.

‘Hidden Figures’ toont de realiteit waar de wetenschapsters mee te maken krijgen: seksisme, racisme en de normgeving van de blanke, tot de middenklasse behorende man.

Alhoewel deze film een sterk bijdrage en eerbetoon vormt aan de erkenning van deze vrouwen, blijft de vraag waarom we over hen nu pas iets te weten komen. Het reguliere onderwijs en haar geschiedenisboeken blijven ver achter op de realiteit. Zijn deze vrouwen echt ‘verborgen’ of zijn ze uit de algemene geschiedenis gewist?* Had de film niet beter ‘Erased Figures’ genoemd?

*Bij de NASA zelf zijn vrouwen wel erkend en ruim bekend, net als, bij de Amerikaanse Defensie, voorgangster Ada Byron.

Bron:

film ‘Hidden Figures’

https://www.nasa.gov/modernfigures

Op zoek naar de wijze vrouw… (2)

Het zoeken naar de ‘wijze vrouw’ bleef me bij, sluimerde, zocht me op, leek dan weer ver weg doch was steeds dichterbij dan ik kon vermoeden…

Weggesneden rituelen, ontstolen informatie

Hoe meer ik de scherven van verhalen en rituelen bestudeerde alsook kritischer keek naar mijn eigen cultuur en de uitgedragen waarden naar vrouwen toe, hoe meer ik merkte dat mijn ‘schreeuw naar de wijze vrouw’ als nood en honger* werd gezien als normafwijkend. De weg gaande werd me duidelijke dat net mijn zoeken mijn grootste kracht en leidend kenmerk was.

Deze zaken vielen me op:

• de medische wereld deelt de vrouwelijke hormonenbalans in twee fasen in: ‘menstruatie’ en ‘overgang’ met zwangerschap als ‘speciale situatie’. Tussendoor veranderen er echter meerdere zaken: rond je 35e neemt de hoeveelheid  progesteron langzamerhand af. Alle hormonen en hun ‘schommelingen’ hangen samen met ons immuumsyteem, stressverwerking, omgevingsfactoren,… Ik besloot me hierin meer te verdiepen.
• de gehoorzaamheidscultuur werd me meer en meer duidelijk: ons wordt geleerd ‘nieuw’ en ‘innovatief’ te zijn, zich weerspiegelende in vacatureprofielen en reclames. Deze vraag naar ‘innovatie’ en ‘creativiteit’ baadt zogezegd in een cultuur voor nieuwe en vooruitstrevende ideeën.  In de praktijk zag ik  voortzetting van dezelfde ideeën, dezelfde produkten in een nieuwe verpakking. Er waren weinig plekken waar de woorden écht de praktijk ontmoetten.

• transformatiefasen: rondom me zag ik dat vrouwen rond de 30/35 à 40 jaar een gedaantewissel meemaken: ze wierpen een groot aantal beperkende normbeelden van zich af, gingen volledig voor een bepaald doel en konden zich beroepen op een pak ervaring, vergaard tijdens hun ‘jonge jaren’. Net op die leeftijd worden van de televisie onttrokken en zijn ze maatschappelijk ‘op retour’. Ik zag dat ze zich net dan onttrekken aan het normbeeld van de patriarchale maatschappij, een eigen innerlijk tempel creërende (een punt van stilte om naar het eigen leven te kijken), zelfvertrouwen ontwikkelden en versterkten. Net wanneer ze karakter begonnen te ontwikkelen, werden ze aan de kant geschoven. Hun zoeken, nu de overgangen en herkenningspunten er niet meer zijn, werd gepsychologiseerd als ‘depressie’ en ‘burn out’. Net wanneer vrouwen niet meer te manipuleren zijn, worden ze aan de kant geschoven. Waar vrouwen van elkaar gescheiden worden, kennis weggebrand is én het taboe om over ‘zwaktes’ en ‘vragen’ te praten, doet zich een leegheid, een uitholling voor.

Mijn ‘wijze vrouw’-zoeken, besefte ik, was nog maar net begonnen…

*ook gekend als ‘matrilineaire lijnen van inwijding’

De afgelopen maanden weerspiegelen een intense periode. Dank aan iedereen die links en rechts een tip, luisterend oor en/of opvang verschafte.

Bronnen:

Sölle, D. Mystiek en verzet. Ten Have b.v., Baarn, 1998.

Estés, Cl. P. De ontembare vrouw. Altamira, Haarlem, 1997.

© Debby Van Linden

Met buik én hart: buikdans als levensmedicijn

Vrouwen die actief hun wijsheid, kennis en levenservaring doorgeven en hierbij vrouwen dichter bij zichzelf en hun kracht brengen, zet ik graag in de kijker… Samyra danst en leert reeds meer dan een kwart eeuw de ‘joie-de-vivre’ van de buikdans aan als vrouwenkracht en draagt op deze wijze elegante buikfierheid en sensueel, vrouw-erend herstorisch erfgoed uit.

Wat is buikdans?

De oriëntaalse dans, in het Westen ook wel ‘buikdans’ genoemd, heet eigenlijk ‘ER-RAKS ESH-SHARQII: letterlijk ‘dans uit het oosten’. De exacte oorsprong ervan blijft in een waas gehuld, doch gaat terug op rituelen ter ere van de vruchtbaarheid. Deze solodans stamt uit de Midden-Oosterse en Noord-Afrikaanse cultuur en werd bekend in onze contreien in de 18e en 19e eeuw via de eerste reizigers in Egypte, vervolgens door wereldtentoonstellingen in o.a. Europa en uiteindelijk via de filmindustrie in Caïro.

Grotere bekendmaking betekende ook Amerikaanse invloed waardoor de ‘nieuwe stijlen’ soms ver van hun wortels af kwamen te staan. Vandaag baadt buikdans in een denken dat gelinkt is aan ‘vertier voor mannen’ en ‘harems’. Buikdans is echter een versterkende en tegelijkertijd ontspannende dans die een gezonde work-out combineert met heel veel ‘feel good’ voor het vrouwenlichaam. Onder de patriarchale vernislaag ligt een rijke dans, een tonicum voor het lichaam van elke vrouw met specifieke aandacht voor ons levensgevend krachtcentrum: onze buik en ons bekken.

Wie is ze?

Samyra is professioneel buikdanslerares- en danseres. Na haar studie tot assistente in de psychologie vervolgd de West-Vlaamse Donna Parmentier de opleiding tot criminologe aan de Gentse universiteit. Als jonge studente in de Arteveldestad woonde ze een optreden van Belgisch eerste buikdanseres Aziza bij: een keerpunt waarbij de vlam voor de oriëntaalse dans oversloeg. Haar passie mondde uit in het volgen van lessen en workshops bij vermaarde buikdanseressen. In 1990 besluit ze van haar passie haar beroep te maken en de dans in lesvorm aan te bieden. Samen met optredens in het weekend wordt ‘Samyra’ geboren. Ze schoolt zich intensief bij en schuwt het buitenland niet: lessen bij bekende buikdanseressen in Europa en Amerika vormen een voedingsbodem.

Ter vervollediging van haar passie verdiept(e) ze zich in de Egyptische cultuur en muziek. Ondertussen wordt ze de moeder van de buikdans genoemd na meer dan 25 jaar professioneel het buikdansvirus in Vlaanderen te verspreiden.

Persoonlijke ervaring

Samyra geeft me op een kwaliteitsvolle, no-nonsense en opbouwende manier elke les een verkwikkend Oosters bad mee: muzikale achtergrondinformatie vormt de instap tot het inoefenen van deze Oosterse isolatiedans.

Optredende leerlingen van Samyra.

Op fysiek niveau schud ik alle stramheid, voortkomende uit mijn Westerse zit-en computerwerkhouding, los terwijl ik mentale bekommernissen even aan de kant schuif. Tijdens het dansen kom ik zo dichter bij mezelf en mijn buik(gevoel). De momenten van puur ‘zijn’waarbij mijn verstand de dirigerende functie loslaat, doen deugd. Tevens ervaar ik een positief effect op mijn menstruatiecyclus en mijn welbevinden. Het ontdekken en be-leven van buikdans kadert in mijn passie voor en het ontdekken van vrouwenkracht, sinds een drietal jaar mijn levensleidraad.

Meer informatie?

In Samyra’s lessen worden eventuele lichaamsonzekerheden de boodschap gegeven: ‘elke buik is welkom!’ Tevens wordt sereniteit en kwaliteitszorg bewaard en rekening gehouden met het verloop van het studentenjaar. Alle info over Samyra vind je hier, data en kennismaking met nu startende lessen kan je hier bekijken. Samyra is ook via facebook terug te vinden.

© foto’s: website Samyra

© tekst: Debby Van Linden